Het terugdringen van de CO2-uitstoot van gebouwen stagneert in verschillende G20-landen in Europa (VK, Frankrijk en Duitsland) en in de VS neemt de uitstoot zelfs toe, zo waarschuwt een belangrijk nieuw onderzoek van duurzaamheidsadviesbureau 3Keel in opdracht van Kingspan. Kingspan is wereldwijd marktleider in hoogwaardige isolatie en energie-efficiënte bouwoplossingen.
Het tussentijdse rapport van de Global Retrofit Index – een vervolg op het eerste onderzoek uit 2022 – onderzoekt historische emissietrends van gebouwen en de mate van renovatie. Dit om het effect van de huidige maatregelen te bepalen en dat wat nodig is om de doelstellingen van het Akkoord van Parijs* te halen.
De publicatie bevat een diepgaande analyse van de emissiegegevens van gebouwen van enkele van de best presterende landen in het onderzoek van vorig jaar, met de toevoeging van het relatief jonge gebouwenbestand van Ierland dit jaar als interessante casestudy in de EU.
Hoewel er vooruitgang is geboekt in de EU-economieën – Nederland, Frankrijk, Ierland en Duitsland – blijkt uit de analyse dat de emissiereducties in deze landen nu stagneren, terwijl de emissies van het Verenigd Koninkrijk ook beginnen te stagneren en de broeikasgasemissies van gebouwen in de VS zorgwekkend toenemen (zie grafiek hieronder).

Bovendien blijkt uit een gedetailleerde analyse van de gegevens van het energieprestatiecertificaat (EPC) dat gebouwen in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Ierland de afgelopen tien jaar relatief weinig zijn verbeterd en dat de overgrote meerderheid nog steeds de classificatie C, D of lager heeft.
Dit betekent dat ze niet energie-efficiënt genoeg zijn om de decarbonisatie te bewerkstelligen die nodig is volgens het Akkoord van Parijs. Ondertussen is het Duitse woningbestand nog steeds te afhankelijk van verwarming op fossiele brandstoffen.
Hoewel er al aanpassingsoplossingen bestaan, identificeert het onderzoek aanzienlijke barrières die een snelle en wijdverspreide implementatie in de weg staan, waaronder onvoldoende particuliere investeringen, onvoldoende geschoolde arbeidskrachten en een beperkt bewustzijn onder burgers en gebouweigenaren.
Ondanks het feit dat renovatie een belangrijke uitdaging blijft, is het belang ervan voor het koolstofvrij maken van de gebouwde omgeving nog nooit zo duidelijk geweest – 80 procent van de gebouwen die er in 2050 nog zullen staan, is al gebouwd.
Het rapport erkent de barrières voor het decarboniseren en identificeert ook vijf belangrijke elementen die centraal staan bij het leveren van een succesvol raamwerk voor renovatie:
1. Vaststellen van prestatienormen voor energieneutrale gebouwen
2. Een nationaal renovatieplan ontwikkelen
3. Financiële stimulansen en ondersteuning bieden
4. De beroepsbevolking bijscholen en de toeleveringsketen uitbreiden
5. Bevorderen van best practices en transparantie van gegevens
Elk van deze elementen is cruciaal om een effectieve, betaalbare en grootschalige aanpassing van de nationale gebouwenvoorraad mogelijk te maken. Het aanpassen van de gebouwenvoorraad biedt ook aanzienlijke kansen en voordelen die verder gaan dan het halen van de klimaatdoelstellingen, zoals het creëren van banen, het verminderen van sociale ongelijkheid en het verbeteren van de gezondheid en levenskwaliteit.
Auteur van het rapport, Olwen Smith van 3Keel zei:
“Aangezien meer dan een kwart van de totale wereldwijde uitstoot afkomstig is van de exploitatie van onze gebouwen, is renovatie een cruciale hefboom voor het koolstofvrij maken van de wereldeconomie. Dit onderzoek laat echter een zorgwekkende stagnatie zien. Onze analyse van zes landen met een oud gebouwenbestand laat zien dat de vermindering van de uitstoot van gebouwen nu stagneert en dat de moderniseringspercentages ver achterblijven bij wat nodig is om de doelstellingen voor een netto nul-uitstoot te halen.
De instrumenten en technologieën die nodig zijn om de energieprestaties van gebouwen te verbeteren, bestaan al. Gecoördineerde inspanningen tussen overheden en de particuliere sector zijn nu nodig om de belemmeringen voor de implementatie te overwinnen en de modernisering snel op te schalen om de uitstoot van gebouwen wereldwijd terug te dringen.”
Bianca Wong, Global Head of Sustainability bij Kingspan zei:
“Deze analyse toont opnieuw het belang aan van renovatie als hefboom voor het koolstofvrij maken van de gebouwde omgeving als we de opwarming van de aarde willen beperken tot 1,5˚C en de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs willen halen.”
“Met dit rapport moedigen we beleidsmakers en de bouwsector aan om te blijven samenwerken om verandering te faciliteren, door middel van innovatie en regelgeving, om werkbare ideeën naar voren te brengen om renovatie-oplossingen te ondersteunen en de wereldwijde uitstoot van gebouwen te verminderen.”