Brede dakranden: afwatering bovenzijde steeds belangrijker

Artikel delen

Auteur: Arie l’Amie, bouwtechnisch adviseur VEBIDAK

In het Bouwbesluit 2012 (uitgave d.d. 3 november 2018) zijn in afdeling 5.1. Energiezuinigheid nieuwbouw de grenswaarden voor warmteweerstanden van uitwendige scheidingsconstructies, waaronder daken, aangegeven.

Zoals bij de meeste dakbedekkingsbedrijven wel bekend is, is de warmteweerstand voor daken tenminste 6,0 m²K/W. Minder bekend is dat voor gevels de warmteweerstand is bepaald op tenminste 4,5 m²K/W. Dit heeft echter wel consequenties voor dakbedekkingsbedrijven. Gevelspouwen worden steeds breder en daarmee ook bouwkundige dakranden.

Vakrichtlijn

Naast de richtlijn over de maximaal toelaatbare hoeveelheid plasvorming op platte daken direct na regenval, is er in de Vakrichtlijn ‘Gesloten Dakbedekkingssystemen’ ook een richtlijn opgenomen over het blijven staan van water op dakranden. In deel C, hoofdstuk 4, paragraaf 4.1.1 bouwkundige eisen, punt g. staat “Het bovenvlak van een opstand moet naar het dakvlak afwateren (minimaal 2°)”. Door de dakranden naar het dakvlak te laten afwateren wordt gevelvervuiling voorkomen en is de kans op (vorst)schade bij een dakrandbeëindiging met een daktrim vrijwel uitgesloten.

Dakrand

Helaas wordt VEBIDAK nog wel eens geconfronteerd met (brede) dakranden die òf afwateren naar de buitenzijde òf stilstaand water op de dakrand of afdekkap met alle gevolgen van dien.

Op een nieuwbouwproject in het midden van het land is op de platte daken van de woningen een losliggende EPDM dakbedekking aangebracht. De EPDM dakbedekking is volledig gekleefd aan de houten dakrandconstructie waarna er een metalen afdekkap is gemonteerd. Niet al te lang na de oplevering wordt de aannemer gebeld door verschillende bewoners dat er lekkages zijn langs de dakrand. Door zowel de aannemer als het betreffende dakbedekkingsbedrijf worden herstelwerkzaamheden uitgevoerd, maar helaas houden de lekkages aan.

Gebreken

Bij het betreden van het dak bleek al direct dat de dakranden niet naar het dakvlak toe afwaterden. Ook was er sprake van behoorlijk brede dakranden (circa 500 mm), waardoor de hoeveelheid stilstaand water op de dakrand aanzienlijk was. In combinatie met de toepassing van onjuiste bevestigers en ontbrekende kitnaden (siliconenkit) tussen de afdekkappen kon er water onder de afdekkap komen, dat via de bevestigers kon doordringen in de dakrandconstructie. Nadat de afdekkappen op een correcte wijze waren aangebracht, gebruikmakend van de juiste bevestigers, waren de lekkageproblemen uit de wereld. Helaas was de gevelvervuiling nog steeds aanwezig, omdat het afschot van de dakranden naar het dakvlak toe niet was gecorrigeerd.

Water onder de afdekkap

Houten muurplaat

Bij een renovatieproject in de Rijnmond wordt in de offerte aangegeven dat de dakranden aan de bovenzijde zullen worden opgevuld om het tegenschot te laten vervallen. Een nobel streven, maar zoals vaker komt daar in de praktijk niets van terecht.

Het dakbedekkingsbedrijf verwijdert de dakrandafwerking en dakrandbeëindiging, monteert een nieuwe daktrim en werkt deze in met stroken dakbedekking. Nu is het afschot van de dakrand naar de voorzijde van de dakrand gericht en komen na de eerste regenbuien diverse klachten dat het hemelwater van de dakrand druppelt en de gevel vervuilt. VEBIDAK wordt hierop gevraagd een oordeel te geven en een hersteladvies te geven. Tijdens de inspectie bleek dat ook de hechting van de dakbedekking in de daktrim zeer beperkt was. Echter, er waren geen lekkages, omdat het een volledig betonnen dakrand betrof. Geadviseerd is om een houten muurplaat op de betonnen dakrand aan te brengen, welke op afschot naar het dak ligt. Helaas is dit tijdens de herstelronde niet uitgevoerd, waardoor ook hier de problemen (nog) niet zijn opgelost.

Omgedraaid

Op een ander project worden er, nadat de dakbedekking is aangebracht, betonnen afdekbanden op de dakranden aangebracht. Nu denk je in eerste instantie dat dat best in orde is. Maar wat schetst onze verbazing? De architect van het project heeft bedacht dat de betonnen afdekbanden omgedraaid moeten worden aangebracht, waardoor deze afwateren naar de gevelzijde. Hier kan een dakbedekkingsbedrijf natuurlijk niets meer aan veranderen, maar het bewijst maar eens te meer dat ook de bouwkundige (dakrand)details van een nieuwbouwproject zorgvuldig moeten worden bekeken alvorens een prijsopgave naar een aannemer wordt gemaakt. In onderhavig project heeft het dakbedekkingsbedrijf niets gesignaleerd, maar is middels het inspectierapport bij de aannemer gewaarschuwd voor het ontstaan van gevelvervuiling.

Het advies van de afdeling Technische Zaken is daarom: denk goed na over de bouwkundige constructie van bestaande en nieuwe dakranden. Met name de afwatering van de bovenzijde van de dakrand naar het dakvlak toe is belangrijk om te controleren. Vaak kan dit vooraf nog, relatief goedkoop, worden aangepast voordat de dakbedekking wordt aangebracht. Wacht je hiermee tot de uitvoering, dan kunnen de kosten voor zowel het dakbedekkingsbedrijf als de aannemer flink oplopen. En bij toenemende dakrandbreedtes worden de zichtbare gevolgen van het onjuiste ontwerp steeds groter.

Betonnen afdekker