Duurzaam aan het werk

Wat is duurzaamheid? Wikipedia geeft aan: “In ecologie is duurzaamheid de eigenschap van biologische systemen om voor onbepaalde tijd divers en productief te blijven.”

Langlevende bossen en drasland (Engels: wetland, laagland dat permanent of tijdelijk verzadigd is door opkomend water) zijn goede voorbeelden van duurzame biologische systemen. Het is ook de betekenis van duurzaamheid die met het Engels sustainability wordt bedoeld, waarbij een duurzaam product bij zijn levensloop van productie tot en met verwerking als afval niet nadelig is voor het grotere systeem; oftewel: dit soort producties is lang vol te houden. Sustainability mag weer niet verward worden met durability, waarmee wordt aangegeven dat een duurzaam product lang mee gaat. Durable is natuurlijk wel een onderdeel van sustainable.

Het Nederlandse woord Duurzaamheid is de algemene term die vaak  gebruikt wordt vanuit de definitie dat alle acties erop gericht zijn de negatieve gevolgen van het handelen van de mens op zijn omgeving te minimaliseren. Het woord Duurzaam is weer het woord dat aangeeft: geproduceerd of verkregen op een manier die het milieu en de natuur zo min mogelijk belast. Deze laatste term wordt tegenwoordig steeds vaker te pas en te onpas en in zeer brede zin gebruikt als toevoeging voor relatief milieuvriendelijk of grondstof besparend. Om maar even het woordenboek er bij te pakken: het achtervoegsel ‘-zaam’ staat voor ‘geschikt om’, of ‘geneigd tot’. Letterlijk staat duurzaam dus voor geschikt om te duren oftewel ‘weinig vergankelijk’, ‘lang meegaand’ of ‘lang aanhoudend’. Inmiddels is het woord Duurzaam behoorlijk opgerekt en staat het voor het rekening houden met het feit dat energiebronnen, voedsel, grondstoffen en dergelijke niet oneindig voorhanden zijn.

Duurzaam ondernemen gaat – verrassing – om een duurzame bedrijfsvoering. Naast het doel van bedrijfsrendement (Profit) verwachten we tegenwoordig ook dat de sociale kant (People) en de ecologische randvoorwaarden (Planet) mee worden genomen in het bedrijfsbeleid. Duurzaam ondernemen draagt uiteraard bij aan de reputatie van je bedrijf. Steeds meer klanten, ook binnen de dakenbranche vragen om een duurzame bedrijfsvoering. Het is een uitstekende manier om je van de concurrentie te onderscheiden. Daardoor zie je vaker het duurzame dak, het duurzame dakdekkersbedrijf, duurzame isolatie, duurzame dakbedekking en zelfs een duurzaam adviesbureau.

Duurzaamheid wordt zo langzamerhand voor alles de basis om de lat steeds hoger te leggen, terwijl het voorheen vaak erbij werd gedaan om een goede indruk in de markt te geven, het bekende greenwashing. Ook de dakenbranche is in de overgangsfase beland om duurzaamheid en duurzaam ondernemen over een breed front door te voeren en een bijdrage te leveren aan een volledige circulaire economie. In de rapportage van het Intergouvernementeel Panel inzake klimaatverandering (IPCC) kreeg de mensheid ‘code rood’ en worden snelle, ingrijpende acties bepleit. We moeten op weg naar een CO2-neutrale, afvalloze en emissievrije maatschappij. Bedrijven spelen daarin een doorslaggevende rol. Alleen al vanuit certificering zoals bijvoorbeeld de ISO 14001 zullen jaarlijks nieuwe doelen worden gesteld. Steeds meer worden de bedrijven afgerekend op wat ze bijdragen aan vervuiling en uitstoot. En klanten en overheden willen steeds vaker zien wat een bedrijf toevoegt aan de samenleving als het gaat om zaken als milieu en sociale cohesie.

Wat betreft de dakenbranche zullen we ook meer snelheid moeten gaan maken in onze omslag. Niet alleen durabilityprediken, maar veel meer vanuit sustainability produceren en ondernemen. Wij doen het vaak alleen met de toevoeging van het woord duurzaam of duurzaam ondernemen, plakken daar een type product of onderneming aan vast en hebben dan weer een stukje marketing voor elkaar. Het is zaak de gehele keten over de volledige levensloop, van ontwerp via productie en uitvoering tot aan de beheersfase, te bekijken op de (nadelige) effecten voor milieu en samenleving en waar nodig daar actie op te ondernemen. Met een doordachte duurzame visie en strategie en met een echt duurzaam product mag je het predicaat Duurzame Daken vol trots op de voorgevel zetten.

Zo kunnen wij bijvoorbeeld met de recente overstromingen in gedachte als branche al op korte termijn een bijdrage leveren tegen het gevaar van de steeds heftiger wordende hoosbuien. Leg daken niet alleen vol met zonnepanelen, maar maak ook plaats voor sustainable draslanddaken.

Erik Steegman DakXpertise

Foto: kantoor met drasland in Amersfoort Boersema installatie adviseurs.
Deze column is eerder verschenen in het vakblad Roofs