Eerste energieopwekkende designgevel bij installatiebedrijf Kuijpers
Al jaren wordt er wereldwijd gekeken naar mogelijkheden om zonnepanelen te integreren in gevels. Desondanks zijn gebouwen met energieopwekkende façades nog allesbehalve gemeengoed. De kentering kan komen als functionaliteit en design elkaar versterken. En dat is precies waar Studio Solarix naar streeft, want potentie is er genoeg. Het totaal bruikbare geveloppervlak in Nederland bedraagt 14.440 km2. Bij installatiebedrijf Kuijpers in Helmond wordt de eerste 152 m2 benut.
De zonnepanelen zijn er in diverse kleurschakeringen. De basis wordt gevormd door bronskleurige zonnepanelen met een kleine schittering, maar er zijn nog twee complementaire kleuren in verwerkt, die soms meer neigen naar bruin en dan weer naar oranje.
Door Katja van Roosmalen
De Solarix gevel communiceert daarnaast met de omgeving door de integratie van ledverlichting.
Dit najaar is de nieuwe Solar Design zuidgevel van Kuijpers opgeleverd. “Wat we met deze vliesgevel tonen is dat een gebouw zowel een nieuwe uitstraling als een extra energieopwekkende functie kan krijgen”, vertelt architect Marloes van Heteren van Studio Solarix. “Het is een totaalontwerp waarbij we de functionaliteiten niet los zien van elkaar, maar als één geïntegreerd geheel.”
“Daarnaast willen we communiceren door middel van de gevel en de verbinding leggen met de natuur en de omgeving”, vult kunstenaar en productontwerper Reinier Bosch aan. “Daarom is er nog een extra dimensie aan toegevoegd: geïntegreerde ledverlichting. Zo ontstond een dynamische gevel, waar door lichtanimatie de verbinding met de omgeving wordt aangegaan.”
Gevelelementen
Een gevelelement bestaat uit een aluminium composiet, zonnepanelen met gekleurd glas en ledverlichting. “Het oppervlak van het basiselement bestaat voor de helft uit zonnepanelen en de helft uit composiet. Afhankelijk van de positie kunnen er ook elementen met uitsluitend panelen geplaatst worden, of – zoals bij de gevelopeningen en de randen – zonder zonnepanelen.” Maar daarin zit niet de spanning. “De zonnepanelen met gekleurd glas zijn geplaatst onder een flauwe hoek, terwijl het composiet anders van textuur is.”
Die combinatie bood de architect de mogelijkheid om te spelen met posities. Van Heteren: “Door de tactiliteit en de mogelijkheid om elementen steeds anders te plaatsen – soms verticaal, soms horizontaal – ontstaat dieptewerking en een levendig effect. Vooral als de zon op de gevel schijnt is dat goed zichtbaar omdat de spiegelingen dan steeds veranderen. Dit wordt verder versterkt door de kleurkeuze. Kameleon Solar leverde het zonnepaneel in diverse kleurschakeringen. De basis wordt gevormd door bronskleurige zonnepanelen met een kleine schittering, maar er zijn nog twee complementaire kleuren in verwerkt, die soms meer neigen naar bruin en dan weer naar oranje.”
Keramische print
De zonnepanelen met gekleurd glas zijn geplaatst onder een flauwe hoek, terwijl het composiet anders van textuur is.
Bijzonder aan de zonnepanelen is dat ze aan de buitenzijde bedrukt zijn met keramische inkt, die wordt meegehard in het glas. “Dat heeft een aantal voordelen. De zonnepanelen blijven waterdicht en behouden hun kleur. We geven zelfs vijftig jaar garantie op kleurvastheid”, zegt Kevin Verpaalen van Kameleon Solar. “Daarnaast breken de pixels het licht waardoor er minder weerspiegeling is.” Van het hele paneel is 37 procent voorzien van gekleurde pixels. “Het proces om een maximale opbrengst te genereren én de gewenste kleur te krijgen beheersen we inmiddels goed. Ten opzichte van een ongekleurd zonnepaneel is de opbrengst misschien 15 procent lager, maar daar staat tegenover dat door de hele gevel te benutten, er veel meer vierkante meters energieopwekkend oppervlak zijn.”
Meer zonne-oppervlak
Aukje Kuypers, algemeen directeur van Kuijpers en Zakenvrouw van het Jaar 2018, is trots op de nieuwe buitenkant. ,,Het design ziet er niet alleen schitterend uit, maar het draagt ook bij aan de verduurzaming van het kantoor. Met het implementeren van de energieopwekkende gevel laten we zien dat zonnecellen niet alleen op daken hoeven worden toegepast. Ook gevels zijn daarvoor heel geschikt. Dit maakt dat het oppervlak waarop je energie kunt opwekken veel groter is. De geschatte opbrengst van de gevel is ongeveer 8.000 kWh/jaar. Dat komt overeen met de energievraag van bijna drie huishoudens per jaar. Daarmee is de gevel niet alleen duurzaam maar op termijn ook lonend.”
De Solarix gevel communiceert daarnaast met de omgeving door de integratie van ledverlichting. Dit maakt het concept uitermate geschikt voor zowel nieuwbouw, renovatie als gebiedstransformatie. Een hedendaags antwoord op de energietransitie waarin de krachten van Dutch Design, technologie en architectuur worden gecombineerd. Met het idee van de zonnetegel won Studio Solarix in 2016 de solar challenge van de Dutch Design Week.
Op 13 december 2018 is de gevel officieel geopend. Op de foto staan van links naar rechts: Cassandra Vugts (SPARK), Aukje Kuypers (Kuijpers), Elphi Nelissen (TUe), Reinier Bosch (Studio Solarix), Marloes van Heteren (Studio Solarix) en Elly Blanksma (burgemeester Helmond).
