Dames in daken

Ondernemen

14 juni om 12:35 door Dakenraad

Artikel delen

“Op het dak kun je grote slagen slaan”

“Soms wordt ons al gevraagd advies te geven, voordat er een streep op papier staat en dat vinden we leuk, heel leuk”, aldus Kitty Huijbers (40) projectmanager Energie en Duurzaamheid bij Nieman Raadgevende Ingenieurs. Ze deed deze uitspraak in een recente blog, die ze voor haar werkgever schreef. Woorden die een gevoel oproepen dat je ook direct krijgt als je met haar in gesprek gaat: hier spreekt een vakvrouw met grote passie voor het verfraaien van de wereld om haar heen.

Kitty Huijbers ziet volop kansen voor verduurzaming, waarbij het dak een hoofdrol speelt. “Dit bouwdeel biedt superveel mogelijkheden. Om te beginnen heeft het warmteverlies naar de blote hemel de grootste invloed op het totale transmissieverlies van een gebouw. Door een dak zo gunstig mogelijk te positioneren en vervolgens doordacht te ontwerpen, te detailleren en te isoleren, kun je hele grote slagen slaan.”

Place to be

Daarnaast is het dak natuurlijk de ‘place to be’ met het oog op
het toevoegen van installaties en groen. Denk alleen al aan PV-panelen en installaties voor warmwateropwekking. Toch zie je het qua energieopwekking volgens de projectmanager nogal eens misgaan.

“Zo is nul-op-de-meter niet haalbaar als je woonhuizen ontwerpt met allerlei dakkapelletjes en een dak dat te weinig op de zon is georiënteerd.” Daarbij benadrukt Huijbers dat het ook weer niet zo is, dat je alle diversiteit de kop moet indrukken: “Een mooi voorbeeld is de ‘Stad van de zon’ in Heerhugowaard (het Nederlandse deel van het Internationale project ‘SunCities’, waarbij zon de inspiratie vormde voor de verkaveling en de architectuur van de woningen, red.). Daar zie je een grote variatie aan gebouwen met ruime daken die allemaal zo zijn georiënteerd, dat er vervolgens van alles mogelijk blijkt.”

Niet alleen de oriëntatie is van belang, maar ook de hoogte van het gebouw. “Bij gebouwen hoger dan een woonhuis van enkele lagen, is het dak vaak in verhouding te klein om alle installaties te herbergen. Bij hoogbouw zul je de technische mogelijkheden moeten doortrekken naar de gevel.”

Rechtrekenen

De combinatie bouw en techniek fascineert Kitty Huijbers al van jongs af aan en daar kwam de component duurzaamheid in de loop van de jaren bij. “Ik wilde eerst architect worden, maar ontdekte al snel dat er mensen waren die daar beter in zijn dan ik.” Ze verlegde haar focus naar de vraag hoe je een ontwerp technisch het beste uitvoert, “zodanig, dat het ook aan alle regels voldoet”.

Het thema duurzaamheid speelde een steeds grotere rol, naarmate ze zich verder ontwikkelde als vakspecialist. “Ik werd me er steeds meer van bewust dat we daar juist in de bouw iets mee moesten. Ik zag architecten die een gebouw ontwierpen en vervolgens moest een adviseur dan ‘rechtrekenen’ dat het pand ook energiezuinig werd. Het resultaat was vaak dat er achteraf allerlei installaties op of aan zo’n gebouw werden ‘geplakt’, die al snel een belemmering vormden. Dan had je een mooie woning ontworpen, maar dan moesten bijvoorbeeld alle schachten voor de leidingen groter.” Samen met haar bazin Vera Yanovshtchinsky, van het gelijknamige architectenbureau waar ze vanaf 2005 werkte, realiseerde Kitty zich steeds meer dat het ‘anders moest’. “We spraken over zaken als kunnen we als architect niet vanaf het begin meer integreren? Wat kun je bijvoorbeeld al met een gebouw bereiken als je het goed oriënteert? Hoe geef je zaken als raamopeningen of een dak zo duurzaam mogelijk vorm? Met andere woorden: wat kun je allemaal al verduurzamen via je ontwerp, zonder aanvullende installaties?”

Boek

Toen de crisistijd aanbrak, kreeg Kitty Huijbers de kans om via een zogenoemde Kenniswerkersregeling op kosten van het Rijk een jaar lang TNO-onderzoek te doen. “We brachten in kaart wat je van stedenbouwkundig tot en met detailleringsniveau allemaal kunt doen om klimaat-technisch goed te ontwerpen.” Samen met TU-hoogleraar Climate Design & Sustainability Andy van den Dobbelsteen legde ze haar kennis vast in een boek, met de alleszeggende titel ‘Architectuur als klimaatmachine’.

“Dat boek was een mooie binnenkomer bij Nieman”, lacht Kitty. Een werkgever waar ze nu met heel veel plezier haar vak uitoefent. “Mijn werk is bijzonder veelzijdig. Ik coördineer integrale projecten, waarin we vanaf het allereerste begin kijken naar een mix van elementen, van brandveiligheid en akoestiek tot regelgeving en duurzaamheid. Daarnaast ben ik als adviseur voor energie en duurzaamheid bij specifieke projecten betrokken. Het doet me deugd dat het begrip duurzaamheid steeds breder wordt ingevuld. Het draait al lang niet meer alleen om materiaalgebruik, maar bijvoorbeeld ook om circulariteit en bewust watergebruik. Het wordt steeds leuker!”

Schokkend

Bij Nieman is de verdeling man-vrouw 60-40 procent en speelt haar vrouw-zijn eigenlijk geen rol. Iets dat haar vroegere decaan op de middelbare school wellicht niet had verwacht. “Want die zei ooit ‘Als jij als vrouw naar de hts wilt, dan zul je toch echt twee keer zo goed moeten zijn dan de rest’. Ik dacht direct uit welk jaar stamt die?!” Tegenwoordig zit ze bij externe vergaderingen vaak als enige vrouw aan tafel, maar dat ziet Kitty vooral als voordeel. “Mensen herinneren zich jou snel. Bovendien maak je indruk als je op de bouw wél precies weet waar je het over hebt, als je goed kunt beargumenteren. Als mensen merken dat je het vak verstaat, dan word je vrij snel geaccepteerd. En soms krijg ik zelfs meer voor elkaar dan mijn mannelijke collega’s.”

Kitty Huijbers in actie tijdens een workshop.

Kitty Huijbers zegt zelf nooit nadeel te ervaren van haar vrouw- zijn. Maar dit betekent niet dat ze vindt dat er geen extra inspanning nodig is om vrouwen hoger op de carrièreladder te krijgen. De bouw en techniek worden immers nog steeds gedomineerd door mannen. “Vraag me niet waarom, dat vind ik lastig te peilen.” Maar hoe het ook zij, ze beaamt dat het heel vervelend is dat vrouwen op veel plaatsen blijkbaar nog steeds op een glazen plafond stuiten. En dan hebben we het nog niet eens over inkomensongelijkheid: “Dat vind ik echt te schokkend voor woorden!”